1. BEDEN KÜTLE İNDEKSİNİZİ (BKİ) HESAPLAYIN
BKİ, bir kişinin boyuna ve kilosuna göre zayıf, normal veya kilolu olup olmadığını değerlendirmek için en pratik yöntemdir. (1,2)
BKİ değeri, ağırlığınızın (kg), boyunuza (m) 2 kez bölünmesi ile hesaplanan bir değerdir. (kg/m2) Elde ettiğiniz değer, zayıf, normal, fazla kilolu veya obez grubunda olup olmadığınızı değerlendirmek için kullanılır.
BKİ değerinin artışı, farklı hastalıklar ve erken ölüm riskini arttırabilir. Bu nedenle, sağlık için BKİ değerinin 25 kg/m2'nin altında olması
önemlidir.
BKİ = |
Ağırlık (kg) |
Boy (m2) |
Örnek BKİ Hesaplaması: |
||
BKİ = |
70 kg |
= 22.9 |
1.752m |
Sonuçlarınızı aşağıdaki grafiğe göre değerlendirin:
NOT: BKİ, vücut ağırlığının değerlendirilmesinde hızlı ve pratik bir hesaplama olmasına rağmen, vücut kompozisyonu değerlendirilmediği için bazı gruplarda doğru sonuçlar vermeyebilir. Çünkü hesaplanan ağırlığın kas, kemik veya yağ kütlesi olup olmadığı ayırt edilemez.
Bu nedenle hamileler, sporcular ve vücut geliştiriciler, çocuklarda BKİ hesaplaması tercih edilmemektedir. Kas kaybının sık görüldüğü ve vücut yağının artış gösterdiği ileri yaş bireylerde ise vücut kompozisyonu ile birlikte değerlendirilmelidir.
2. BEL ÇEVRENİZİ HESAPLAYIN
Kendinizi değerlendirmenin bir başka yolu da bel çevrenizi hesaplamaktır. BKİ ve Bel Çevresi ölçümünün birlikte değerlendirilmesi, vücut kompozisyonunuz hakkında daha doğru fikir verebilir.
Erkek |
<94 cm |
94-101.9 cm |
≥102 cm |
Kadın |
<80 cm |
80-87.9 cm |
≥88 cm |
Sınıflandırma |
Normal yağ dağılımı |
Orta düzey abdominal yağ birikimi |
Yüksek düzey abdominal yağ birikimi |
Komorbidite Riski |
Düşük |
Artmış |
Yüksek |
Bel çevresi yağlanması (santral yağlanma), kardiyovasküler hastalıklar ve Tip 2 Diyabet gibi hastalıklar için bir risk faktörüdür ve kilonuzdan bağımsız olarak bel çevresi yağlanmasının fazla olması erken ölüm riskini arttırmaktadır. (3,4)
Bu nedenle erkeklerin bel çevresini 94 cm’nin altında, kadınların ise 80 cm’in altında olması hedeflenir.
Haydi, siz de kendinizi değerlendirip, BKİ ve Bel Çevresi sonuçlarınızı öğrenmeye ne dersiniz?
1. https://www.euro.who.int/en/health-topics/disease-prevention/nutrition/a-healthy-lifestyle/body-mass-index-bmi
2. https://www.cdc.gov/healthyweight/assessing/bmi/adult_bmi/index.html
3. Han TS, Yalın ME. Obezite, metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalığa klinik bir bakış açısı. JRSM Kardiyovasküler Dis. 2016 25 Şubat;5:2048004016633371.
4. Jayedi A, Soltani S, Zargar MS, et al. Merkezi şişmanlık ve tüm nedenlerin ölüm riski: 72 prospektif kohort çalışmasının sistematik incelemesi ve doz-yanıt meta-analizi. BMJ. 2020 Eylül 23;370:m3324.